COVID-19 Salgını Sonrası Alınan İdari Tedbirler
Ülkemizde görüldüğü 11.03.2020 tarihinden itibaren COVID-19 salgınının yayılmasını engellemek amacı başta olmak üzere kamu sağlığı gözetilerek bazı idari tedbirler alınmıştır. Aşağıda bu tedbirlerin listesi dikkatlerinize sunulmuş olup işbu liste yeni tedbirler alındıkça güncellenecektir.
7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile:
İş Hukukuna Etkileri
Kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanların ödenecek primlerine ilişkin koşulların iş verenin lehine değiştirilmesi,
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na işverenin sigorta primlerini ödemelerine dair kolaylaştırıcı bir takım değişiklikler getirilerek 1.01.2020 tarihinden itibaren uygulanması,
Kısa Çalışma Ödeneği kapsamında kolaylaştırıcı bazı düzenlemeler getirilmesi,
Bu doğrultuda:
- Son 120 gün hizmet akdi kesilmemiş olması şartı 60 güne,
- Son 3 yıl içinde en az 600 gün süreyle işsizlik sigortası primi ödenmesi şartı 450 güne düşürülmüştür. Konuyla ilgili detaylı bilgiye https://www.canazyilmaz.com/tr/kisa-calisma-nedir-ve-kimler-yararlanabilir adresindeki makalemizden ulaşabilirsiniz.
İş Kanunu kapsamında düzenlenen telafi çalışmasına ilişkin sürenin 2 aydan 4 aya çıkartılması,
•Kira Hukukuna Etkileri
1.3.2020 tarihinden 30.6.2020 tarihine kadar işleyecek iş yeri kira bedelinin ödenememesinin kira sözleşmesinin feshi ve tahliye sebebi oluşturmaması,
Kendilerine kamu arazisi tahsis edilen Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli yatırımcılar ve işletmecilerin ödemeleri gereken kira, kesin izin, kesin tahsis, irtifak hakkı, kullanma izni, yararlanma, ilave yararlanma bedelleri gibi ücretlerin ödeme sürelerin ertelenmesi,
•Yasal süreler
İYUK, CMK, HMK ile usul hükmü içeren diğer kanunlarda yer alan, dava açma, başvuru, şikayet, itiraz, ihtar, bildirim, ibraz ve zamanaşımı süreleri, hak düşürücü süreler ve zorunlu idari başvuru süreleri dahil olmak üzere bir hakkın doğumu, kullanımı veya sonra ermesine ilişkin sürelerin 13.3.2020 (bu tarih dahil) tarihinden itibaren 30.4.2020 (bu tarih dâhil) tarihine kadar durması,
İcra ve İflas Kanunu ile takip hukukuna ilişkin diğer kanunlarda belirlenen nafaka alacaklarına ilişkin icra takipleri hariç olmak üzere tüm icra ve iflas takipleri süre ve işlemlerinin 22.3.2020 (bu tarih dâhil) tarihinden itibaren 30.4.2020 (bu tarih dâhil) tarihine kadar durması,
•Finans ve Vergi
Konaklama vergisinin yürürlük tarihinin 1.1.2021 tarihine ertelenmesi,
İşveren sendikaları lehine dayanışma ve yardım fonu şartlarının değiştirilmesi,
24.3.2020 tarihine kadar işlenen karşılıksız çek keşide etme suçundan dolayı mahkûm olanların cezalarının infazının, 26.03.2020 tarihi itibarıyla durması,
Yabancı para cinsinden yapılan katkı payı ödemelerinin yatırıldığı yabancı para cinsinden kurulan emeklilik yatırım fonlarından elde edilen irat tutarının tespitinde kur farkının dikkate alınmaması,
•Günlük İşleyiş Süreçleri
Kimlik Bildirme Kanunu uyarınca yapılacak bazı bildirimlerin elektronik ortamda yapılabilmesi,
Maden Kanunu kapsamında mali yükümlülük veya beyanların Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı tarafından taksitlendirilmesine veya ertelenmesine karar verilebilmesi,
Türk Medeni Kanununa göre derneklerle ilgili her türlü kayıt ile iş ve işlem elektronik ortamda da yapılabilmesi gibi konular düzenlendi.
Cumhurbaşkanlığı:
• Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan 18.03.2020 tarihli “Ekonomik İstikrar Paketi” ile
Konaklama vergisinin kasım ayına kadar uygulanmayacağı,
Otel kiralamalarına ilişkin irtifak hakkı bedelleri ve hasılat payı ödemelerinin nisan, mayıs ve haziran ayları için 6 ay süre ile erteleneceği,
Koronavirüs salgını ile ilgili tedbirlerden etkilendiği için nakit akışı bozulan firmaların bankalara olan kredi anapara ve faiz ödemelerinin asgari 3 ay ötelenerek, gerektiğinde bunlara ilave finansman desteği sağlanacağı,
Kredi Garanti Fonu’na sağlanan destek 25 milyar liradan 50 milyar liraya çıkartılacağı ve bu kredilerde öncelik gelişmelerden olumsuz etkilendiği için likidite ihtiyacı oluşan ve teminat açığı bulunan firmalar ile KOBİ’lere verileceği,
İhracattaki geçici yavaşlama sürecinde kapasite kullanım oranlarının korunması amacıyla ihracatçıya stok finansmanı desteği verileceği,
Koronavirüs etkisiyle nisan, mayıs ve haziran aylarında temerrüde düşen firmaların kredi siciline “mücbir sebep” notu düşüleceği,
Esnek ve uzaktan çalışma modellerinin etkin hale getirileceği,
Kısa Çalışma Ödeneğinden faydalanmak için gereken süreçlerin kolaylaştırılacağı,
Telafi çalışma süresinin 2 aydan 4 aya çıkartılacağı,
Asgari ücret desteğinin devam edeceği,
İç havayolu taşımacılığında 3 ay süre ile KDV oranı yüzde 18’den yüzde 1’e indirileceği açıklandı. •
25.03.2020 tarihinde alınan Karar ile,
Salgın nedeniyle zarar gören esnaf ve sanatkârların Türkiye Halk Bankası A.Ş. nezdinde alınan düşük faizli kredi kullandırılmasına ilişkin kararlar kapsamındaki kredi borçlarının ertelenmesine karar verilmiştir.
Tek kullanımlık tıbbi maskelerde %20 olarak uygulanan ilave gümrük vergisi, Ventilator, oksijen konsantratörü gibi solunum cihazları için %13 oranında uygulanan ilave gümrük vergisi, kolonya ve dezenfektan üretiminde ham madde olarak kullanılan dökme etil alkol ithalatında halihazırda % 10 olarak uygulanan gümrük vergisi 31079 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla kaldırıldı.
• Cumhurbaşkanı’nın 26.03.2020 tarihinde yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında aşağıda kararların alındığı duyuruldu:
Şehirler arası seyahatler valilik iznine bağlanmıştır.
Kamuda olduğu gibi özel sektörde de minimum personelle esnek çalışmaya geçilecektir.
Toplu taşıma araçlarında seyrek oturma düzeni uygulanacaktır.
Piknik alanları, ormanlar, ören yerleri hafta sonu kapalı olacak hafta içi de buralarda toplu olarak bulunulmayacaktır.
Askerler 14 gün karantina kuralına uygun şekilde kontrollü olarak celp ve terhis uygulamasına tabi olacaktır.
Yurt dışı uçuşlar tamamen sona erdirilmiştir.
Tüm illerde valilerin başkanlığında pandemi kurulu oluşturularak gerektiğinde ilave tedbirler kararlaştırılacaktır.
İçişleri Bakanlığı:
• 15.03.2020 tarihinde yayınlanan genelge ile, Umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinin (pavyon, diskotek, bar, çalgılı lokanta vb.) faaliyetleri 16 Mart saat 10:00 itibariyle geçici süreliğine durdurulmasına karar verildi.
• 20.03.2020 tarihinde yayımlanan Ek Genelge ile;
65 yaş ve üstü ile kronik rahatsızlığı bulunanların 21 Mart saat 24.00’den itibaren ikametlerinden dışarı çıkmaları, sınırlandırılarak sokağa çıkmaları yasaklandı.
Yayımlanan Ek Genelge kapsamında; içkili ve/veya içkisiz tüm lokanta ve restoranlar ile pastane ve benzeri işyerlerinin, 21.03.2020 günü saat 24:00 itibariyle sadece paket servis, gel-al benzeri şekilde, müşterilerin oturmasına müsaade etmeden hizmet vereceği düzenlendi.
Ayrıca, yürüttükleri kamu görevinin niteliği, mevcut durumdaki aciliyeti ve kamu hizmetinin sürekliliğinin sağlanmasında 65 yaş üstündeki kişilerin sokağa çıkış yasağına ilişkin olarak; kanser hastaları ve organ nakli olanlar hariç olmak üzere hizmetine ihtiyaç duyulacak:
o başta doktorlar olmak üzere sağlık çalışanları,
o belediye başkanları,
o kurum il müdürleri,
o sosyal hizmet kuruluşları görevlileri, vb. kamu görevlileri/kamu hizmeti yürütenler ile,
o eczacılar,
o valilik/kaymakamlıklar için Ek Genelge ’ye istisna getirildi.
• 23.03.2020 tarihli Ek Genelge ile: marketlerin çalışma saati ve sosyal mesafenin korunması maksadıyla marketlerde alışveriş yapan müşteri sayısı düzenlendi.
• Ek olarak, tüm şehir içi ve şehirlerarası çalışan toplu taşıma araçlarının, geçici bir süreliğine araç ruhsatında belirtilen yolcu taşıma kapasitesinin %50’si oranında yolcu kabul edeceği açıklandı.
• 29.03.2020 tarihi saat 17:00 itibariyle otobüsle şehir dışına çıkışların durdurulmasının kararlaştırıldığı açıklandı.
• Havayolu ile yurtiçi uçuşlarda 29.03.2020 tarihi ve saat 06:00'dan itibaren “Seyahat İzin Belgesi” istenmesinin kararlaştırıldığı, başta THY olmak üzere tüm hava yolu firmaları seyahat izin belgesi olmayan kişilere bilet satışı yapmayacağı ve yolcu olarak taşımayacağına karar verildi.
• 30.03.2020 tarihinden itibaren ticari taksilerin nöbet sistemi ile hizmet vereceği açıklandı.
• 03.04.2020 tarihinde açıklanan yeni tedbirler uyarınca:
o Alan sınırlamasıyla ilgili olarak; büyük şehir statüsündeki 30 il ile Zonguldak ili için;
o İl sınırlarından kara, hava ve deniz yolu ile (toplu ulaşım aracı, özel araç ve yaya vb.) yapılacak tüm giriş/çıkışlar 3.04.2020 Cuma günü saat 24.00’den itibaren 15 günlük süreyle geçici olarak durdurulması,
o Bu illerimizde yaşayan/bulunan tüm vatandaşların belirtilen süre boyunca illerinde kalmaları kararı alınmıştır.
• Yukarıda sayılan illerde aşağıda belirtilen durumlarda giriş/çıkışlara izin verileceği açıklandı, Bu Doğrultuda:
Temel ihtiyaç (gıda/temizlik vb.) malzemeleri ile ilaç ve tıbbi malzemeleri başta olmak üzere tüm ticari faaliyetlerin sürekliliği için gerekli olan ürün ve/veya malzemelerin lojistiği, üretimi ve naklinde yurt içi ve dışı taşımacılık kapsamında görevli olanlar ve araçlarının; malın cinsi, teslimat yeri/alıcı adresi, teslimat tarihini gösteren taşıma irsaliyesi, teslimat makbuz veya fatura vb. belgeler ile giriş/çıkış yapabileceği ve belirtilen amaçlarla kısıtlanan illere giriş yapanların, giriş amacını gösteren belgeler ile 72 saat sonrasına kadar teslim ilinden ayrılarak ilk çıkış iline dönebilecekleri, bu şekilde giriş/çıkışı sınırlandırılan illere giren ticari araç sürücülerinin seyahatleri süresince, değişim sürelerine uyarak maske takma, temas gerektirdiği durumlarda sosyal mesafeye uyma zorunluluklarının olduğu,
Yurt içinde ticari yük/yolcu taşımacılığı yapanlar ile uluslararası yük taşımacılığı yapanların giriş-çıkış yasağı getirilen illerden transit şekilde geçişlerine müsaade edileceği, bu şekilde transit geçişlerine izin verilen ticari yük taşıyıcılarının belirtilen illerde zorunlu dinlenme molaları/süreleri hariç hiçbir şekilde duraklama ya da konaklama yapamayacakları,
Doğalgaz, elektrik, petrol sektöründe enerji arz güvenliğinin ihtiyaç duyduğu malzemenin nakli ve üretiminin gerçekleşmesinde görevli olanlar ve araçlarının; enerji sektöründe görevli olduklarına dair ilgili şirket tarafından düzenlenecek olan görev belgesi ve/veya sevk irsaliyesi ile giriş/çıkış yapabilecekleri,
Çalışma hayatı içerisinde yer alan yönetici, çalışan ya da işyeri sahiplerinin ikamet ve işyerlerinin farklı illerde bulunması durumunda iller arasındaki giriş/çıkışları; bu durumu ispatlayan (yerleşim yeri/ikamet belgesi, SGK kayıt belgesi) belgeleri ibraz etmek şartı ile yapılabileceği,
Başta sağlık ve güvenlik olmak üzere kamu görevi ve hizmetinin sürekliliğinin sağlanmasında görevli olanların; görevli olduklarına dair belge veya kimlikle giriş/çıkış yapabilecekleri,
Yukarıda sayılanlar dışında yer almakla birlikte, valiler başkanlığında ilgili meslek kuruluşları (ticaret ve/veya sanayi, esnaf ve ziraat odaları vb.) temsilcilerinin de katılımıyla toplanan “İl Pandemi Kurulları” nın önerileri doğrultusunda illerin özel durumları göz önünde tutularak İl Umumi Hıfzıssıhha Kurullarınca alınacak karar ile kapsama alınacak diğer faaliyetlere özgülenmiş olanların, valilik/kaymakamlık tarafından düzenlenecek “Seyahat İzin Belgesi” ile giriş/çıkış yapabilecekleri belirtilmiştir.
• Ayrıca; sokağa çıkma kısıtlamasında yer alan yaş sınırlaması ve sosyal alanlarla ilgili olarak;
Tüm il ve ilçelerde 1.01.2000 tarihinden sonra doğmuş olanların sokağa çıkmaları 3.04.2020 tarihi saat 24:00’den itibaren geçici olarak yasaklandığı,
İl ve ilçelerdeki pazar yeri, market ve toplu olarak çalışılan işyerlerine vatandaşlar ve çalışanlar maske ile gireceği, maske takma zorunluluğunun pazarlarda satıcılar için de geçerli olacağı,
İl ve ilçelerdeki meydan, sokak ve caddelerde; vatandaşların sosyal mesafeyi gözetmeden toplu olarak yürümelerine veya bulunmalarına izin verilmeyeceği, yan yana yürüyen vatandaşların ise sosyal mesafeyi gözeterek yürümeleri gerektiği açıklanmıştır.
• 10.04.2020 tarihinde alınan karar ile
30 Büyükşehir statüsündeki il ve Zonguldak il sınırları içerisinde bulunan belirli istisnalar dışındaki vatandaşlara sokağa çıkma yasağı getirilmiştir.
Yasaktan etkilenmeyecek işyeri ve kurumlar :
o Ekmek üretiminin yapıldığı fırın ve/veya unlu mamül ruhsatlı işyerleri,
o Tüm sağlık ürünleri ve tıbbi malzemelerin (tıbbi maske dahil) üretiminin yapıldığı işyerleri,
o Kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşları, eczaneler,
o Zorunlu kamu hizmetlerinin sürdürülmesi için gerekli kamu kurum ve kuruluşları (huzurevi, yaşlı bakım evi, rehabilitasyon merkezleri, acil çağrı merkezleri vb.)
o Her bir 50.000 nüfusa bir adet olmak üzere göre valilikler/kaymakamlıklar tarafından belirlenecek akaryakıt istasyonu ve veteriner klinikleri,
o Doğalgaz, elektrik, petrol sektöründe stratejik olarak faaliyet yürüten büyük tesis ve işletmeler (Tüpraş, termik ve doğalgaz çevrim santralleri gibi)
o PTT, Kargolar vb dağıtım şirketleri,
o Hayvan barınak, çiftlik ve bakım merkezleri,
İstisna kapsamında yer alan vatandaşlar:
o Bu genelgenin (2) numaralı başlığında yer alan “Açık Olacak İşyeri, İşletme ve Kurumlarda” yönetici, görevli veya çalışanları,
o TBMM çalışanları,
o Kamu düzeni ve güvenliğinin sağlanmasında görevli olanlar,
o Acil çağrı merkezler çalışanları,
o Birinci derece yakınlarının cenaze defin işlemlerini gerçekleştirecek ve katılacak olanlar,
o Elektrik, su, doğalgaz, telekomünikasyon vb. kesintiye uğramaması gereken tedarik sistemlerinin sürdürülmesi ve arızalarının giderilmesinde görevli olanlar,
o Ürün ve/veya malzemelerin naklinde lojistiğinde yurt içi ve dışı taşımacılık kapsamında görevli olanlar,
o Gazete, radyo ve televizyon kuruluşlarında görevli olanlar,
o Yaşlı bakımevi, huzurevi, rehabilitasyon merkezleri, çocuk evleri vb. sosyal koruma/bakım merkezleri çalışanları,
o PTT, kargo ve su dağıtım şirketi çalışanları,
o Demirçelik ve cam sektörü vb. sektörlerde faaliyet yürüten işyerlerinin, fırın, soğuk hava depoları gibi çalışması zorunlu bulunan
o Bozulma riski bulunan tarım ve hayvancılık ürünlerinin hasatında çalışacaklar,
o Fırınlarda üretilen ekmeğin dağıtımında görevli olan araçlar ve çalışanlar,
o Kızılay koordinesinde kan ve plazma bağışı için randevusu olanlar,
o Belirtilen istisnalar dışındaki tüm vatandaşların evlerinde kalması esastır
Ayrıca daha önceki Genelgeler kapsamında düzenlenmiş olan (sağlık ve cenaze için verilen hariç) seyahat izin belgeleri (yola çıkmış olanlar hariç) Pazartesi günü geçerli olacağı açıklanmıştır.
13.04.2020 tarihinde yapılan açıklamada, sokağa çıkma yasağının 18-19 Nisan 2020 tarihlerinde de uygulanacağı belirtilmiştir.
Ticaret Bakanlığı:
• 06.03.2020 tarihinde aldığı karar ile, hakkında uçuş ve seyahat uyarısı yapılan ülkeleri içeren paket tur sözleşmeleri kapsamında COVID-19 salgınının mücbir sebep olarak değerlendirileceği duyuruldu.
• 8.03.2020 tarihinde
Etil Alkol, kolonya, dezenfektan, koruyucu maske, sıvı geçirmez önlük vb. ürünler, İhracı Ön İzne Bağlı Mallar Listesine eklendi.
Kolonya ve dezenfektan üretiminde kullanılacak dökme etil alkol, ozonoterapi, oksijenoterapi, aeroterapi, suni teneffüs veya diğer terapik teneffüs cihazları ile tek kullanımlık tıbbi maskelerin ithalatında Gümrük Vergisi 0’a indirilmiştir.
• 20.03.2020 tarihinde alınan karar ile
Şirketlerin genel kurullarına ilişkin tedbirler kapsamında, anonim ve limited şirketlerde yönetim organları tarafından çağrısı yapılan ancak henüz gerçekleştirilmeyen genel kurul toplantılarının, ileri bir tarihte yapılmak üzere iptal edilmesi imkanı tanındı.
Şirket ana sözleşmelerinde hüküm bulunmasa dahi şirketlerin elektronik ortamda genel kurul veya yönetim/müdürler kurulu toplantısı gerçekleştirebilmelerine de olanak sağlandı.
• 25.03.2020 tarihinde yapılan açıklamada,
Irak’a açılan Habur Gümrük Kapısına 1.03.2020 itibarıyla yolcu giriş ve çıkışların kapatıldığı, ticari geçişlerin kontrollü olarak gerçekleştirilmesine başlandığı, Irak’a yapılan ihracat Habur – İbrahim Halil Gümrük Kapıları arasındaki tampon bölgede konteyner değişimi, dorse değişimi ve şoför değişimi yoluyla “temassız” olarak gerçekleştiği açıklandı.
Yurtdışında yaşayan vatandaşların Türkiye’de bulunan kişisel kullanıma mahsus yabancı plakalı kara taşıtlarından, yurtta kalma süresi 01.02.2020 tarihinden sonra bitmiş veya bitecek olanlar için süre sonu gümrük idaresine başvuru yapılmasına gerek olmaksızın 30.06.2020 tarihine kadar uzatılacağı açıklandı.
• 26.03.2020 tarihinde, firmaların gümrük mevzuatında yer alan bazı süre yükümlüklerine uymamaları nedeniyle;
Geçici ithalat rejimi, gümrük kontrolü altında işleme rejimi, hariçte işleme rejimi veya geçici ihracat kapsamında gümrük idaresince verilen izin süresi dolan veya dolacak eşya için, izin süre sonu, yükümlü tarafından herhangi bir başvuruda bulunmasına gerek olmaksızın 30.06.2020 tarihi olarak belirlendiği ve sürelere uyulmaması nedeniyle doğabilecek mağduriyetlerin önüne geçildiği,
Gümrük idaresine sunulan eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem ve kullanıma tabi tutuluncaya kadarki bekleme sürelerine ilişkin uzatım taleplerinin mücbir sebep olarak değerlendirilebileceğine yönelik talimat verildiği ve bu sayede, söz konusu eşyanın tasfiyelik hale gelmesinin engelleneceği,
Yükümlülerin mağduriyetlerine sebebiyet verilmemesini teminen tüm transit süre sınırı aşımlarında para cezası uygulanmayacağı duyuruldu.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı:
• 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun uyarınca; İşverene, 7 milyar liraya yakın asgari ücret desteği verileceği belirtilmiştir. Bu tutarın her çalışan için 75 TL olacağı açıklandı.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
25.03.2020 tarihinde yapılan açıklamada:
• Dezenfektan, koruyucu elbise, koruyucu gözlük, maske ve eldiven gibi ürünleri yerli imkânlarla üreten işletmelerin, KOSGEB’e ait Destek Programından yararlanabileceği,
• Bu yararlanmanın resmi makamlar aracılığıyla salgının bittiğinin duyurulmasına kadar devam edeceği,
• Bu projelere, 6 milyon TL’ye kadar destek verileceği ve bunun 4 milyon 200 bin TL’sinin geri ödemeli olacağı,
• KOSGEB kurullarının normalden daha hızlı bir şekilde karar alacağı, desteklenecek projeleri kısa zamanda belirleyeceği ve ödemelerin de ivedilikle yapılacağı,
• KOSGEB’in geri ödemeli olarak verdiği destekler kapsamında 30 Haziran 2020’ye kadar olan alacaklarının 3 ay ötelendiği, • İşletmelerin geri ödeyecekleri taksitlerin tamamının ötelendiğinin altı çizilerek, vade sayısının değişmediği, herhangi bir yasal faizin de alınmayacağı, bu karardan, daha önce KOSGEB alacaklarının ertelenmesi kararlarından yararlanan KOBİ’lerin de faydalanabileceği,
• Proje süresi yükümlülüklerini ya da girişimcilik programı yükümlülüklerini 11 Mart 2020 ve sonrasında yerine getirmesi gereken işletmelere, 4 aya kadar ek zaman verileceği,
• Yeni bir kurul kararına gerek duyulmaksızın talep eden KOBİ’lere gerektiği anda süre uzatımının sağlanacağı belirtilmiştir.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı:
• 26.03.2020 tarihinde Bakanlık tarafından yapılan açıklamada TOKİ ve Emlak Konut ile ev sahibi olanların nisan ve mayıs ayı taksitlerinin ertelendiği açıklandı.
• 31.03.2020 tarihinde yapılan açıklamada, koronavirüs salgını nedeniyle Hazineye ait tarım arazisini kiralayan çiftçilerin nisan, mayıs ve haziran ayı kira ödemelerinin 6 ay süreyle ertelenmesine karar verildi.
Tarım ve Orman Bakanlığı:
• 17.03.2020 tarihinde Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından gönderilen yazıya istinaden, COVID-19 salgınının kaynağı ve epidemiyolojisi ile ilgili bilgiler netlik kazanıncaya kadar, başlamış işlem niteliğindekiler hariç olmak üzere, tüm ülkelerden gelen egzotik hayvanlar ile omurgasızlar, amfibik hayvanlar, kedi, köpek, gelincik, süs balıkları, kemirgen, sürüngen, evcil tavşan ve tüm kuşların, yolcu beraberi ve ticari kapsamda ülkeye girişleri askıya alındığı bildirilmiştir.
Milli Eğitim Bakanlığı:
• 25.03.2020 tarihinde Bilim Kurulunun önerisiyle uzaktan eğitimin 30.04.2020’ye kadar devam etmesi kararı alındığını ve özel kursların da belirtilen tarihe kadar kapalı olacağı vurgulandı.
Adalet Bakanlığı :
• 24.03.2020 tarihinden itibaren noterliklerde nöbet sistemi ile dönüşümlü hizmet verileceği açıklandı.
Gelir İdaresi Başkanlığı :
• 19.03.2020 tarihinde yapılan Yeni Korona Virüs Hastalığı (Kovid-19) İle Etkin Mücadele Kapsamında Alınan Bazı Tedbirler Hakkında Duyuruda:
10.04.2020 tarihine kadar vergi dairesine verilmesi gereken tüm dilekçelerin İnteraktif Vergi Dairesi uygulaması üzerinden elektronik ortamda verilmesi ya da posta yoluyla gönderilmesi ve bu çerçevede; işe başlama, işi bırakma, şube açılış-kapanış, borcu yoktur yazısı, mükellefiyet durum yazısı, tecil başvurusu, uzlaşma talebi vb. tüm dilekçeler elektronik ortamda İnteraktif Vergi Dairesi’nin web (ivd.gib.gov.tr) veya mobil uygulaması (GİB Mobil) üzerinden ya da posta yoluyla gönderileceği,
10.04.2020 tarihine kadar gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı, ücret ile diğer kazanç ve iratlar için sadece Hazır Beyan Sistemi üzerinden beyannameler verileceği,
31.03.2020 tarihine kadar verilmesi gereken gelir vergisi beyannamelerinin verilme süresi 30.04.2020 tarihine kadar uzatıldığı,
Gelir unsurlarına ilişkin gelir vergisi beyannamelerinin Hazır Beyan Sistemi üzerinden web (hazirbeyan.gib.gov.tr) veya mobil uygulamalarını kullanarak ya da posta yolu ile gönderilebileceği,
Kredi kartı ile İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden veya anlaşmalı bankalar aracılığıyla ödenebilen vergi, harç ve idari para cezası ile değerli kağıt bedellerine ilişkin ödemelerin 10.04.2020 tarihine kadar vergi dairesi vezneleri yerine İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden veya anlaşmalı bankalar aracılığıyla yapılacağı,
Kurumlar vergisi mükelleflerinin vergi ödemelerinin vergi dairelerinin vezneleri yerine alternatif ödeme kanalları (İnteraktif Vergi Dairesi, anlaşmalı bankalar ve PTT) kullanmak suretiyle gerçekleştirileceği,
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayan kişilerin, potansiyel vergi kimlik numarası taleplerini İnteraktif Vergi Dairesi’nin web (ivd.gib.gov.tr) uygulaması üzerinden gerçekleştireceği ve potansiyel vergi kimlik numarası elektronik ortamda oluşturularak kendilerine tevsik edici resmi belgenin söz konusu uygulama üzerinden sunulacağı, bu nedenle Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayan kişilerin potansiyel vergi kimlik numarası almak için bundan böyle vergi dairelerine müracaat etmelerine gerek bulunmadığı belirtildi.
• 24.03.2020 ‘de yayımlanan tebliğ ile salgından doğrudan etkilenen ve ana faaliyetleri itibariyle:
Perakende Ticaret ve Alışveriş Merkezleri
Demir Çelik ve Metal Sanayii
Otomotiv
Lojistik-Ulaşım
Sinema ve Tiyatro Faaliyetleri
Konaklama
Yiyecek ve İçecek Hizmetleri
Tekstil ve Konfeksiyon Faaliyetleri
Etkinlik ve Organizasyon
Sağlık Hizmetleri
Mobilya İmalatı
Madencilik ve Taş Ocakçılığı
İnşaat
Endüstriyel Mutfak Ekipmanları
Araç Kiralama
Basılı Yayın ve Matbaacılık sektöründe faaliyet gösteren mükellefler
Gelir Vergisi mükelleflerinin tamamı (serbest meslek sahipleri vb.)
Faaliyetleri geçici süre ile durdurulan yüzme havuzu, hamam, kaplıca, spor, oyun ve düğün salonu, berber ve kuaför gibi işyerlerinin bulunduğu sektörlerde faaliyet gösteren mükelleflerin 1.04.2020 ile 30.06.2020 tarihleri arasında mücbir sebep halinde olduğu kabul edilmiştir.
• Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında vermesi/yüklenmesi gereken:
(i) Muhtasar beyannamesi
(ii) Katma değer vergisi beyannamesi
(iii) “Form Ba-Bs” bildirimleri ve
(iv) E-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma ile “Elektronik Defter Beratları”nın yüklenme/verilme süresi 27.07.2020 günü sonuna kadar uzatıldı.
• Bu beyannamelere tahakkuk eden vergilerin ödeme süresi ise 6’şar ay ertelenerek:
(i) Nisan beyannameleri: 27.10.2020
(ii) Mayıs beyannameleri: 27.11.2020
(iii) Haziran beyannameleri: 28.12.2020 olarak belirlendi.
• Ayrıca, 65 yaş ve üstü ile kronik rahatsızlığı bulunanlar için getirilen sokağa çıkma yasağı uygulaması çerçevesinde, sokağa çıkamayacak olan vergi mükellefleri ile meslek mensupları açısından sokağa çıkma yasağının başladığı tarih ile sona ereceği tarih arasındaki dönemin mücbir sebep hali olarak kabul edilmiştir. Bu döneme ilişkin olarak verilmesi gereken beyannameler ile bunlara istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süresinin yasağın kalktığı tarihi takip eden 15’inci günün sonuna kadar uzatıldığı belirlenmiştir.
• 30 Mart tarihinde yapılan duyuru ile:
Kira geliri elde eden 60 yaşını doldurmuş vergi mükellefleri ile engelliliği veya hastalığı nedeniyle vergi dairesine gidemeyecek durumda olan mükelleflerin, Vergi İletişim Merkezini (189) aramaları durumunda, adreslerine gidilerek beyannamelerini hazırlamalarına ve göndermelerine yardımcı olunacağı,
Yeni Korona Virüs Hastalığı (Kovid-19) ile mücadele kapsamında zorunlu durum olmadıkça vatandaşlarımızın ve çalışanlarımızın kalabalık ortamlarda bulunmamasını sağlayarak onları korumak ve salgının yayılmasını engellemek amacıyla Bakanlığımızca yapılan değerlendirmeler sonucunda, aşağıda belirtilen vergi türlerinden 50.000 TL’ye kadar olan borçların da İnteraktif Vergi Dairesi uygulaması üzerinden anlaşmalı bankaların kredi kartlarıyla ödenebilmesi uygun bulunmuştur.
- Yıllık Gelir Vergisi
- Zirai Kazanç Gelir Vergisi
- Gelir Vergisi Stopajı
- Kurumlar Vergisi
- Kurumlar Vergisi Stopaj
- Basit Usulde Ticari Kazanç
- Gerçek Usulde Katma Değer Vergisi
- Hasılat Esaslı Katma Değer Vergisi
- Gelir Geçici Vergi
- Kurum Geçici Vergsi
- Diğer Ücretler
- Katma Değer Vergisi Tevkifatı
Türkiye Katılım Bankaları Birliği:
• 24.03.2020 tarihinde; Bireysel ve kurumsal fon kullanan müşterilerin talep etmeleri halinde ödemesi gereken taksit, kâr payı ve anapara ödemelerinin 1 aydan 12 aya kadar erteleneceği,
Nakit akışı bozulan veya bozulması öngörülen ve buna bağlı ödeme sorunu yaşayabilecek müşterilerin mevcut finansmanlarının uygun vade seçenekleri ile yapılandırılmasına imkân verileceği,
Personel maaşlarını katılım bankaları üzerinden alan müşterilere “3 aylık maaş gideri” kadar ilave finansman limiti tanımlanacağı,
Katılım bankalarında finansman limiti olan müşterilerin mevcut koşullar nedeniyle oluşabilecek işletme sermayesi ve Doğrudan Borçlandırma Sistemi’ne yönelik ilave limit ihtiyaçlarının ivedilikle karşılanacağı,
Firmaların vergi ve SGK gibi kamusal ödeme yükümlülüklerini kolaylaştırmak amacıyla; 3 ay ödemesiz, 12 aya kadar taksit imkânı verileceği,
ATM’lerden nakit çekim limitlerinin artırılacağı ve Mobil ve internet bankacılığı uygulamalarından yapılacak işlemlerden ücret alınmayacağı açıklandı.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK):
• Yapılan kurul toplantısında 2020 Nisan-Haziran dönemine ilişkin elektrik tarifelerinin belirlendiği, 2020 yılı Nisan- Mayıs- Haziran aylarına yönelik herhangi bir fiyat artışı olmayacağı açıklandı.
• 18.03.2020 tarihinde yaptığı duyuruda başvuru ya da veri ihlal bildirimi özelinde, veri sorumlularının uymakla yükümlü oldukları sürelerin değerlendirilmesi Kurulun içerisinde bulunulan olağanüstü koşulların gözetileceği hususu açıklandı.
• 26.03.2020 tarihinde Kurum’un yapmış olduğu açıklama çerçevesinde; Kanuna uygunluk açısından:
Sağlık verilerinin işlenmesi açısından çalışanın rızasını alma yoluna gidilmesi tercih edilebileceği gibi, açık rıza dışındaki şartlar dâhilinde ise, sağlık verilerinin iş yeri hekimleri tarafından işlenmesinin söz konusu olacağı belirtildi. Bu konu ile ilgili ayrıntılı bilgiye https://www.canazyilmaz.com/tr/covid-19-salgininin-ozel-nitelikli-kisisel-verilerin-korunmasi-ilkelerine-etkileri adresindeki makalemizden ulaşabilirsiniz.
Bu süreçte, her işlenen verinin özel nitelikli kişisel veri olmayabileceği,. Bu durumlarda da Kanunun 5 inci maddesinde kişisel veri işleme şartlarının dikkate alınması gerektiği belirtildi.
Ayrıca, Kanunun 28 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ç) bendinde kişisel verilerin millî savunmayı, millî güvenliği, kamu güvenliğini, kamu düzenini veya ekonomik güvenliği sağlamaya yönelik olarak kanunla görev ve yetki verilmiş kamu kurum ve kuruluşları tarafından yürütülen önleyici, koruyucu ve istihbari faaliyetler kapsamında işlenmesi halinde Kanun hükümlerinin uygulanmayacağından ve mevcut durum kamu güvenliğini ve kamu düzenini tehdit ettiğinden kişisel verilerin Sağlık Bakanlığı ve yukarıdaki madde kapsamına giren kamu kurum ve kuruluşları tarafından işlenmesinin önünde de bir engel bulunmadığı açıklandı.
• Bunlara ek olarak:
İlgili sağlık kurum ve kuruluşlarının kişilere elektronik ileti göndermek suretiyle halk sağlığı ile ilgili mesajlar göndermesinde Kişisel Verilerin Korunması Kanunu açısından bir engel bulunmadığı,
Kişisel verilerin güvenliğini sağlamaya yönelik gerekli idari ve teknik tedbirlerin alınması gerektiği,
İşverenlerin, çalışanın sağlığını korumak ve güvenli bir iş yeri sağlamakla ilgili yasal yükümlülükleri çerçevesinde mevcut koşullarda, işverenlerin, çalışanlardan ve ziyaretçilerden virüsten etkilenen bir bölgeyi ziyaret edip etmedikleri ve/veya virüsün neden olduğu hastalığa dair belirtiler gösterip göstermedikleri konusunda kendilerini bilgilendirmelerini isteyebileceği,
Çalışanlara ilişkin kişisel verilerin, işveren tarafından yetkili makamlar ile paylaşılabileceği, açıklandı.
İstanbul İl Umumi Hıfzıssıhha Meclisi:
• Yolcu ulaşımı amacıyla yapılan deniz ulaşım hizmetlerinin devam etmesi;
• Ancak bu hizmet dışında kalan; Kültür ve Turizm Bakanlığı ve/veya İstanbul Valiliği Günübirlik Deniz Turizmi Kurulunca belgelendirilen ve deniz turizmi hizmetinde gezi, spor, eğlence amaçlı olarak faaliyet gösteren deniz turizm araçlarının, müzikli, yemekli ve/veya içecek servisli gezi, tur ve restoran teknelerinin, az sayıda veya çok sayıda kişi ile faaliyet gösteren ticari yatların, Şehir Hatları işletmesi, Turyol, Dentur, Avrasya, Mavi Marmara vb işleticiler tarafından kısa veya uzun boğaz turu, Adalar turu, günübirlik gezi vb tanımlarla gezi, spor, eğlence amaçlı olarak deniz turizmi hizmetinde faaliyet gösteren deniz turizm araçlarının,
• Ege Adaları ve Yunanistan Ana Kıtası ile ülkemiz liman ve kıyı tesisleri arasında yolcu taşımacılığı amacıyla yapılan uluslararası seferlerin geçici bir süreliğine durdurulmasına karar verildi.
• Sebze meyve başta olmak üzere vatandaşlarımızın temel ihtiyaçlarını karşıladıkları semt/mahalle pazarlarının faaliyetlerine devam etmesi;
• Ancak oto pazarı ve hayvan pazarlarının faaliyetlerinin geçici bir süreliğine durdurulmasına karar verildi.
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından Havayolu ile Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmelik (SHY-YOLCU)’e geçici madde eklenerek:
• Koronavirüs salgını nedeniyle 05.02.2020 tarihinden itibaren uçuşun iptal edilmesi durumunda, bu iptaller sebebiyle uçuşu icra eden veya etme taahhüdünde bulunan hava taşıma işletmesinin Yönetmelk’in tazminat (8. Madde), para iadesi ve güzergâh değişikliği (9. Madde) ve bekleme süresine uygun olarak sunulacak hizmetlere (10. Madde) ilişkin hükümlerden, uçuş yasakları kalktıktan sonraki iki ay sonuna kadar muaf olduğu,
• Koronavirüs salgını nedeniyle uçuşu iptal edilen yolcunun, hava taşıma işletmesinin boş koltuk durumuna bağlı olarak istediği bir tarih için bilette değişiklik yapma veya bileti açığa alma hakkının bulunduğu ve yolcunun, açığa alınıp kullanılmayan biletin iadesini uçuş yasakları kalktıktan sonraki iki ayın sonrasında hava taşıma işletmesinden alabileceği düzenlenmiştir.
Anayasa Mahkemesi
• 31. Mart 2020 tarihinde yapılan açıklamada Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruya ilişkin sürelerin 13.03.2020 tarihinden 30.04.2020 tarihine kadar durdurulduğu açıklanmıştır.
CANAZ YILMAZ HUKUK BÜROSU
Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı Canaz Yılmaz’a sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Verilen bilgiler yalnızca genel amaçlıdır; kopyalanamaz ve çoğaltılamaz. Bilgilerin uygulanabilirliği, güncelliği ve güvenilirliği konusunda garanti verilmemektedir. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.